Νέα απόφαση για την κατηγοριοποίηση παραβάσεων και καθορισμό ύψους προστίμων ΣΕΠΕ

Σε ΦΕΚ δημοσιεύθηκε η με Αριθμ. 29164/755/2-7-2019 απόφαση του Υπουργείου Εργασίας με την οποία κατηγοριοποιούνται οι παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας και καθορίζονται μέθοδοι υπολογισμού των επιβαλλόμενων προστίμων με τη συνεκτίμηση των προβλεπόμενων κριτηρίων, σε συνέχεια της 2063/Δ1 632/3-2-2011 απόφασης της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΙΜΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

1. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟ-ΚΡΙΤΗΡΙΑ

Τα πρόστιμα επιβάλλονται με τη συνεκτίμηση τεσσάρων (4) βασικών μεταβλητών – κριτηρίων και δύο (2) υπο-κριτηρίων. Τα βασικά κριτήρια είναι τα εξής:

i) η σοβαρότητα της παράβασης (Σ),

ii) ο αριθμός των εργαζομένων της επιχείρησης (ΑΕ),

iii) η υποτροπή της επιχείρησης (Υ). Ως υποτροπή νοείται α) η επιβολή στην ίδια επιχείρηση δύο (2) τουλάχιστον διοικητικών κυρώσεων για παρόμοιες παραβάσεις μέσα σε μία τετραετία, η οποία ξεκινά να υπολογίζεται προς τα πίσω από την ημερομηνία διενέργειας του ελέγχου, ή

β) η έκδοση μίας (1) τουλάχιστον αμετάκλητης καταδικαστικής απόφασης που αφορά την τέλεση αξιόποινης πράξης για παρόμοια παράβαση κατά την προηγούμενη τετραετία. Τυχόν αλλαγή του νομίμου εκπροσώπου της επιχείρησης δεν επηρεάζει την υποτροπή. Η υποτροπή προκύπτει και από το συνδυασμό των δύο παραπάνω περιπτώσεων, δηλαδή επιβολή μίας διοικητικής κύρωσης και έκδοση αμετάκλητης καταδικαστικής απόφασης και

iv) η παράβαση περί χρονικών ορίων, όταν ο θιγόμενος/-οι είναι εργαζόμενος/-οι με σχέση εργασίας μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασίας (ΧΟ).

Η έλλειψη συνδρομής των υπό στοιχείο iii και iv μεταβλητών – κριτηρίων δεν επηρεάζει την επιβολή του προστίμου όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των λοιπών μεταβλητών – κριτηρίων.

Τα υπο-κριτήρια είναι τα εξής:

i) ο βαθμός συνεργασίας (ΒΣ). Για το χαρακτηρισμό του βαθμού συνεργασίας συνεκτιμώνται ιδίως η τυχόν επαναλαμβανόμενη μη συμμόρφωση σε υποδείξεις – συστάσεις, ο βαθμός υπαιτιότητας (βαθμός ευθύνης) του εργοδότη, η παρεμπόδιση του έργου του επιθεωρητή κατά τη διενέργεια του ελέγχου, η μη χορήγηση στοιχείων κατά τη διάρκεια της έρευνας, κ.τ.λ. και

ii) ο αριθμός των εργαζομένων που θίγονται (Θ), δηλαδή οι εργαζόμενοι τους οποίους αφορά η διαπιστωθείσα παράβαση.

Αρχικώς, καθορίζεται ένα βασικό ποσό προστίμου (ΒΠ), το οποίο μπορεί να αναπροσαρμόζεται προς τα πάνω όταν συντρέχουν ειδικοί λόγοι.

2. ΒΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΕΠΙΒΑΛΛΟΜΕΝΟΥ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ

Α. Οι παραβάσεις κατατάσσονται σε πέντε (5) κατηγορίες και λαμβάνουν τιμές από 1-40 μόρια, σύμφωνα με τον πίνακα 1 «ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗΣ». Η εκτίμηση των μορίων εντός του συγκεκριμένου εύρους γίνεται ξεχωριστά για κάθε παράβαση, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης.

Στον πίνακα παραβάσεων του παραρτήματος Ι παρουσιάζεται ενδεικτικός κατάλογος των παραβάσεων τις οποίες ελέγχουν οι Επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων, καθώς και η διαβάθμιση της σοβαρότητας αυτών με βάση τον ανωτέρω πίνακα 1. Σε περίπτωση διαπίστωσης παραβάσεων που δεν περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι της παρούσας, η σοβαρότητα της παράβασης επαφίεται στην κρίση των αρμοδίων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, οργάνων.

Β. Ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων, οι επιχειρήσεις κατατάσσονται σε πέντε (5) κατηγορίες και βαθμολογούνται με 1-60 μόρια σύμφωνα με τον πίνακα 2Α με τίτλο «ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ»:

Τα ακριβή μόρια υπολογίζονται με βάση τον πίνακα 2Β «ΜΟΡΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΑΡΙΘΜΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ (ΑΕ)», ως ακολούθως:

Γ. Υπολογίζεται το σύνολο των μορίων αθροίζοντας τις μεταβλητές – κριτήρια Σ και ΑΕ.

Όταν από το άθροισμα του συνόλου των μορίων των μεταβλητών – κριτηρίων Σ και ΑΕ προκύπτει δεκαδικός αριθμός, αυτός στρογγυλοποιείται προς την πλησιέστερη μονάδα, ως εξής:

i) αν ο δεκαδικός αριθμός της επόμενης τάξης προς τα δεξιά είναι από 0,1 έως 0,49 (μικρότερο του 0,50), τότε ο αριθμός παραμένει ως έχει μέχρι το ψηφίο το οποίο στρογγυλοποιείται και τα υπόλοιπα ψηφία προς τα δεξιά τίθενται ίσα με μηδέν και

ii) αν ο δεκαδικός αριθμός της επόμενης τάξης προς τα δεξιά είναι 0,50 έως 0,99 (μεγαλύτερο ή ίσο του 0,50), το ψηφίο της τάξης το οποίο στρογγυλοποιείται αυξάνεται κατά μία μονάδα και τα υπόλοιπα ψηφία προς τα δεξιά τίθενται ίσα με μηδέν.

Το αρχικό εύρος του προστίμου διαμορφώνεται σύμφωνα με τις κλίμακες του ακόλουθου πίνακα 3:

Σε περίπτωση τέλεσης παρόμοιων παραβάσεων για τις οποίες έχουν επιβληθεί δύο (2) τουλάχιστον διοικητικές κυρώσεις την τελευταία τετραετία ή/και έχει εκδοθεί μία (1) τουλάχιστον αμετάκλητη καταδικαστική απόφαση, τότε:

Εάν το αρχικό εύρος του προστίμου υπολογίζεται στην κλίμακα Xi, το τελικό εύρος, λόγω της υποτροπής, υπολογίζεται στην αμέσως επόμενη κλίμακα (Xi+1) ή ακόμα και στη (Xi+2) κατά την κρίση των αρμοδίων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, οργάνων. Σε περίπτωση παράβασης περί χρονικών ορίων, όταν ο θιγόμενος/-οι είναι εργαζόμενος/-οι με σχέση εργασίας μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασίας (ΧΟ), εάν το αρχικό εύρος του προστίμου υπολογίζεται στην κλίμακα Xi, αναπροσαρμόζεται στην αμέσως επόμενη κλίμακα (Xi+1).

Σε περίπτωση σωρευτικής συνδρομής των μεταβλητών – κριτηρίων Υ και ΧΟ εάν το αρχικό εύρος του προστίμου υπολογίζεται στην κλίμακα Xi αναπροσαρμόζεται στην επόμενη κλίμακα (Xi+2) ή ακόμα και στη (Xi+3) κατά την κρίση των αρμοδίων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, οργάνων.

Δ. Αφού υπολογιστεί το εύρος της κλίμακας Xi (1η, 2η, 3η, 4η ή 5η), χαρακτηρίζεται η μεταβλητή «Βαθμός Συνεργασίας» (ΒΣ), σύμφωνα με τον ακόλουθο πίνακα 4:

Ε. Υπολογίζεται στη συνέχεια, σύμφωνα με τον ανωτέρω πίνακα, το αρχικό ποσό του προστίμου (ΑΠ).

ΣΤ. Το βασικό ποσό του προστίμου (ΒΠ) υπολογίζεται με βάση τον ακόλουθο τύπο:

ΒΠ (ΒΑΣΙΚΟ ΠΟΣΟ) = ΑΠ (ΑΡΧΙΚΟ ΠΡΟΣΤΙΜΟ) *Θ (ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ ΘΙΓΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ) Oι τιμές του υπο-κριτηρίου Θ παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα 5 «ΑΡΙΘΜΟΣ ΘΙΓΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ»:

ΠΙΝΑΚΑΣ 5: ΑΡΙΘΜΟΣ ΘΙΓΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

Όταν διαπιστώνονται παραβάσεις που δεν προϋποθέτουν την ύπαρξη εργαζομένων, επιβάλλεται πρόστιμο το οποίο υπολογίζεται με συντελεστή βαρύτητας Θ=1.

3. ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΚΟΥ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ

Όταν συντρέχουν ειδικοί λόγοι, μπορεί να αναπροσαρμοσθεί το βασικό ποσό προστίμου προς τα πάνω.

Οι ειδικοί λόγοι ενδεικτικά περιλαμβάνουν: α) το είδος της επιχείρησης (κλάδος οικονομικής δραστηριότητας), καθώς και το μέγεθος της επιχείρησης προσδιοριζόμενο από συγκεκριμένα οικονομικά στοιχεία (π.χ. δημοσιευμένος ισολογισμός, κύκλος εργασιών, φορολογικά έντυπα, κ.τ.λ.) και β) τη μη καταβολή πάσης φύσεως αποδοχών.

Ειδικά στη δεύτερη περίπτωση, το ποσό του προστίμου μπορεί να υπερβεί είτε το ποσό του ΒΠ είτε το ποσό των οφειλόμενων αποδοχών. Επίσης, εξετάζεται η περίπτωση επιβολής προστίμου ανά εργαζόμενο ως αυτοτελής παράβαση.

Τα στοιχεία αναφορικά με την ανωτέρω περ. Α΄ υποβάλλονται κατόπιν σχετικού αιτήματος των Επιθεωρητών Εργασίας.

Δείτε το πλήρες κείμενο της Αριθμ. 29164/755/2-7-2019 απόφασης και των σχετικών Παραρτημάτων εδώ.